Over Leg-O

Welke voordelen kunnen eiwitgewassen bieden in de rotatie met granen en kunnen we een hogere opbrengststabiliteit en biodiversiteit verwachten door eiwitgewassen te telen in stroken?

Achtergrond

Productie van lokale Vlaamse eiwitgewassen staat recent in de kijker. De stijgende vraag naar plantaardige eiwitbronnen, de economische opportuniteiten en de talrijke voordelen op ecologisch vlak maken de lokale teelt van eiwitgewassen aantrekkelijk. Eén van de grote uitdagingen voor de Vlaamse landbouwer die met deze nieuwe eiwitgewassen aan de slag wil, is stabiliteit. Zowel op vlak van opbrengst als op vlak van kwaliteit scoren eiwitgewassen vaak minder stabiel dan andere teelten. Een variabele oogst en variabele kwaliteit bemoeilijken de ontwikkeling van een lokale eiwitketen en houden financiële risico’s in voor de landbouwer. Ook de gevoeligheid van eiwitgewassen voor diverse ziekten en plagen, en dit in combinatie met steeds minder beschikbare gewasbeschermingsmiddelen, maakt dat eiwitgewassen momenteel niet alleen een interessante, maar ook een risicovolle teelt zijn.

Een rotatie van uitsluitend akkerbouwgewassen voor humane voeding in strokenteelt vormt de innovatieve kerngedachte van dit project. De gewassen waarop we focussen zijn drie drooggeoogste peulvruchten: velderwt, veldboon en rode nierboon, aangevuld met drie graangewassen: baktarwe, durumtarwe en brouwgerst. Met de keuze voor durumtarwe spelen we in op het wijzigende klimaat en introduceren we een potentieel nieuwe teelt in Vlaanderen. We richten ons zowel op biologische als op gangbare akkerbouwers om samen met hen een stap in de richting van lokale, duurzame voedselproductie voor de toekomst te zetten. Hierbij betrekken we ook de andere schakels in de keten waaronder zaaizaadbedrijven, loonwerkers, droog- en triageoperatoren, alsook verwerkende voedingsbedrijven en retailers.

Algemeen doel

Het algemene doel van dit project is om de opbrengst, kwaliteit en stabiliteit van drie eiwitgewassen te verhogen (velderwt, veldboon en rode nierboon) en daarmee de risico’s voor de landbouwer te reduceren. Tegelijkertijd worden in de rotatie de mogelijks aanwezige positieve effecten van de eiwitgewassen op de volgteelt bestudeerd (denk aan extra stikstofbeschikbaarheid na de teelt van peulvruchten). Hiervoor worden de graangewassen baktarwe, durumtarwe en brouwgerst uitgezaaid. Ook de eerste stappen in de ketenontwikkeling en een uitgebreide kennisverspreiding zullen bijdragen tot een betere rendabiliteit voor de landbouwer.

Concrete doelstellingen

1. Kennis verwerven over:
   1. Het opbrengstpotentieel en de kwaliteit van droge erwt, veldboon en rode nierboon onder Vlaamse omstandigheden
   2. De potentiële voordelen van leguminosen in de rotatie, met specifieke focus op de volgteelten baktarwe, durumtarwe en brouwgerst
   3. De impact van strokenteelt onder Vlaamse omstandigheden op vlak van opbrengststabiliteit en kwaliteit, reductie van ziekten en plagen en toename van (bodem)biodiversiteit
2. Participatieve kennisopbouw over de teelttechniek van velderwt, veldboon en rode boon bij pionier landbouwers en over de mogelijkheden van strokenteelt in Vlaanderen
3. Initiëren van de ketenopbouw voor lokale eiwitgewassen

De opgebouwde kennis binnen dit project zal verspreid en toegepast worden aan de hand van publicaties, workshops en studiedagen.

Projectpartners

Dit project is een samenwerking tussen ILVO, Inagro, Universiteit Gent en Hogeschool Gent, waarbij ILVO optreedt als projectcoördinator.

Projectduur

1 september 2022 – 31 augustus 2026

Financiering

Dit project wordt gefinancierd met 'EU blue deal' middelen (VLAIO).